رنگ شاپان چیست؟ آموزش شاپان کاری روی چوب

در این مقاله با رنگ شاپان آشنا خواهید شد و با مطالعه ی آن متوجه خواهید شد که رنگ شاپان چیست با ما همراه باشید.

برای شروع کار خوب است، بدانید که رنگ شاپان برخلاف آن که بین مردم رواج دارد، یک نوع رنگ نیست و به اصطلاح به آن رنگ شاپان یا شاپون گفته میشود. در اصل درون ماده تشکیل دهنده شاپان از قیر تصفیه شده استفاده شده است. که کاربرد آن برای رنگ نمودن چوب به مثابه ی یک لایه و آستر محافظتی میباشد، رنگ شاپان برای تعویض نمودن رنگ چوب به سایر رنگها از جمله قهوه ای و موارد نظیر آن مورد استفاده قرار می گیرد.

بیشترین موارد کاربرد شاپان برای تعویض نمودن رنگ چوبهای روسی می باشد

بیشترین موارد کاربرد شاپان برای تعویض نمودن رنگ چوبهای روسی می باشد، از این جهت که چوبهای روسی دارای رنگی مشابه کرمی و یا نخودی هستند و برای تغییر دادن رنگ آن به رنگهای قهوه ای و انواع آن و رنگ فندقی از شاپان استفاده میشود، در قدیم از پوست گردو به جای شاپان استفاده میشد.

به طور معمول از شاپان در زمان های رنگ نمودن نقاشی های چوبی و یا دیگر تجهیزات چوبی به مثابه ی یک آستری استفاده میشود.

برای اینکه بهترین نتیجه را در رنگ کردن وسایل و سطوح چوبی به دست بیاورید ابتدا باید مطمئن شوید که سطحی صاف و یکدست برای نقاشی یا رنگ آمیزی دارید، به خاطر همین معمولا سطح کار را با سنباده صاف میکنند تا عیوب و ایراد های سطح از بین برود و یک سطح کاملا متوازن از لحاظ بلندی و پستی به دست بیاید، اگر سطح کار بنا به دلایلی آسیب دیده یا خراب است، با بتونه کردن میتوان جاهای خالی و شکافها را پر کرد. پس از اینکه عیب و ایرادات کار کاملا از بین رفت، نوبت به آسترکاری آخر میرسد و با رنگ شاپان رنگ چوب را به رنگی که میخواهید میتوانید عوض کنید.

در ادامه به توضیح تیترهای ذیل خواهیم پرداخت.

• انواع مختلف آستری های رنگ شاپان
• مزیت اصلی استفاده از رنگ شاپان
• رنگ بندی های رنگ شاپان

• مواد تشکیل دهنده رنگ شاپان چیست
• بهترین زمان استفاده از رنگ شاپان
• نحوه حل کردن رنگ شاپان چیست
• چگونگی اجرای شاپان کاری چوب
• استفاده از پارچه برای اجرای شاپان روی چوب:
• استفاده از قلم مو برای اجرای شاپان روی چوب
• استفاده از پیستوله برای اجرای شاپان روی چوب
• موارد استفاده از رنگ شاپان چیست
• آیا اجرای شاپان بر روی چوب به ‌تنهایی کافی است؟
• مزایا و معایب استفاده از شاپان چیست؟
• نکات ایمنی در مورد استفاده از شاپان:

انواع مختلف آستری های رنگ شاپان

از انواع آستری ها برای رنگ کردن چوب، آستری هایی که به صورت پودری شکل هستند و در آب حل میشوند و نوع دیگر آستری ها از نوع روغنی هستند، به خاطر طولانی بودن زمان خشک شدن آستری های پودری و راحت نبودن استفاده از آنها که باعث طولانی شدن پروسه رنگ آمیزی چوب میشود، به همین دلایل آستری های روغنی محبوب ترین روش برای ماده اولیه رنگ شاپان میباشند.

علاوه بر موارد ذکر شده از علت های استفاده بیشتر از آستری های روغنی، قیمت معقول و مناسب آن، کار کردن راحت با آن روی کار مورد نظر، همچنین آستری های روغنی به حلال های ارزان تری مثل بنزین احتیاج دارند، بنابراین همه این عوامل باعث میشود آستری های روغنی انتخاب اول میان نقاشان و صنعتگران باشد.

مزیت اصلی استفاده از رنگ شاپان

از مزیت های استفاده از رنگ شاپان، قیمت بسیار مناسب آن میباشد، به خاطر قیمت پایین این رنگ میتوان از آن برای یادگیری و تجربه نیز استفاده کرد، خروجی استفاده از این رنگ در وسایل چوبی بسیار زیبا و با کیفیت بالا میباشد، یکی از برتری های رنگ شاپان بر دیگر موارد مشابه در این صنعت، آسان بودن پیاده کردن این کار بر روی چوب میباشد به طوری که خودتان نیز با کمی وقت و حوصله میتوانید این کار را انجام دهید.

پیشنهاد می کنیم از پست رنگ مخصوص چوب چیست؟ معرفی انواع رنگ چوب و روش‌های رنگ کاری دیدن کنید.

رنگ بندی های رنگ شاپان

از رنگ های محبوب شاپان که بیشترین استفاده را دارد، رنگهای قهوه ای پررنگ و قهوه ای روشن، رنگ طلایی، طیف های مختلف رنگ قرمز، رنگ گردویی و فندقی میباشد، از شاپان برای ساختن این رنگها استفاده میشود.

به طور کلی اینگونه میتوان نتیجه گرفت که استفاده از رنگ شاپان برای زیباسازی و جدید کردن ظاهر وسایل چوبی مطابق سلیقه خود با رنگی که میخواهید بهترین راه برای نوسازی وسایل چوبی میباشد.

مواد تشکیل دهنده رنگ شاپان چیست؟

مهم ترین متریال سازنده ی رنگ شاپان همان قیر می باشد. که پس از به اتمام رسیدن فرآیند تصفیه شدن قادر است که به عنوان رنگ شاپان در صنایع رنگ کاری چوب استفاده شود، رنگ های رایج شاپان معمولا به رنگ های سیاه و قهوه ای است که در اندازه های یک کیلویی عرضه میشود، رنگ قهوه ای در واقع ترکیبی از رنگهای سیاه شاپان در کنار پودرهای افرایی است، اگر میخواهید رنگ قهوه ای شما تیره نشود و کمی کمرنگ تر باشد، میتوانید از مقدار کمی بنزین استفاده کنید تا رنگ آن را ملایم تر کند.

اگر تمایل دارید، رنگ شاپان شما به رنگ قرمز متمایل شود از شاپان قهوه ای و بنزین به میزان بیشتری استفاده نمایید تا رنگ قهوه ای مایل به قرمز حاصل شود. ظاهر میان شاپان سیاه و قهوه ای فرقی با هم ندارد و اگر مایل هستید، کار چوبی مورد نظرتان گردویی یا فندقی باشد، باید از رنگ قهوه ای شاپان استفاده کنید. به علت اینکه تشخیص تفاوت رنگ سیاه و قهوه ای شاپان در بسته بندی میتواند مشکل باشد، بنابراین توصیه میشود حتما به برچسب نام رنگ شاپان در هنگام خرید توجه کنید.

بهترین زمان استفاده از رنگ شاپان

همچنین اگر میخواهید کارهای چوبی خود را با رنگ شاپان کار کنید، بهترین زمان استفاده از رنگ شاپان بر روی کارهای چوبی فصل تابستان و در هوای گرم است، چرا که در فصل زمستان که درجه حرارات پایین می باشد رنگ شاپان نسبت به حل شدن در بنزین یا دیگر مایعات حلال مقاومت بالاتری را از خودش نشان میدهد و سبب میشود خیلی زود سفت و مستحکم شود، بنابراین کار بر روی شاپان را در این فصل به کاری وقت بر و مشکل تبدیل می کند.

نحوه حل کردن رنگ شاپان چیست

برای اینکه بتوانید از شاپان استفاده کنید، احتیاج دارید، آن را حل کنید، برای این کار به ظرفی بزرگ برای ریختن شاپان در اندازه مورد نیازتان احتیاج دارید، میزان طبیعی و عادی حل کردن شاپان به این شکل است که برای یک کیلو رنگ شاپان، یک لیتر بنزین مورد نیاز می باشد، البته میتوانید از تینر روغنی یا نفت و گازوئیل نیز استفاده کنید، ولی توصیه ما اینست که از بنزین به عنوان حلال استفاده کنید،

چرا که بنزین کیفیت و غلظت رنگ شاپان را به خوبی حفظ میکند و به علت اینکه بنزین سریع در هوای آزاد خشک میشود و ماده ای فرار است، نسبت به ماده های حلال دیگر بهتر میتواند رنگ شاپان را حل کند، همچنین میتوانید با دستکش مواد را مخلوط و ترکیب کنید تا به فرآیند حل شدن مواد سرعت ببخشید، وقتی رنگ شاپان به رنگ تیره تر رفت و قهوه ای شد یعنی فرآیند حل شدن را طی میکند و شما میتوانید تا رسیدن به رنگ مورد دلخواه تان آن را هم بزنید.

چگونگی اجرای شاپان کاری چوب

سه روش اصلی دارد که به آن پرداخته میشود:

۱_ با استفاده از پارچه

۲_ با استفاده از قلم مو

۳_ با استفاده از پیستوله

نحوه اجرای شاپان روی چوب

اگر بخواهیم رنگ شاپان را روی چوب اجرا نماییم سه راه و متد معمول پیش رو داریم:

استفاده از پارچه برای اجرای شاپان روی چوب:

یکی از معمول ترین روشهای اجرای رنگ شاپان بر روی چوب استفاده از پارچه است. برای اینکار از پارچه هایی با جنس نخ یا پنبه استفاده کنید، چرا که نباید بر روی کار پرز یا گرد و غباری بیفتد قبل از اینکار مطمئن شوید، سطح کار را کاملا صیقلی و صاف کرده باشید و سنباده کاری در جهت الیاف چوب باشد، چرا که هرگونه خط و خش در جهت مخالف کار، کاملا کارتان را خراب کرده و حتی پس از پایان شاپان کاری نیز کاملا به طور مشخص این ایرادات در کارتان نمایان میشود.

اگر میخواهید رنگ آستر روی چوب کمرنگ تر شود، میتوانید با استفاده از پارچه آغشته به بنزین این کار را انجام دهید، به علت اینکه رنگ شاپان سریعا جذب چوب میشود باید سریع و با دقت کار کنید و با یک پارچه آغشته به شاپان سطح مورد نظر را رنگ بزنید و در دست دیگرتان با پارچه خشک و تمیز اضافی های شاپان را تمیز کنید تا کارتان یکدست و با سلیقه شود.

اجرا نمودن شاپان بر روی چوب هایی که جنس نرمتری دارند به مراتب خیلی مشکل تر از چوبهایی با جنس محکم میباشد، چرا که با بالا رفتن میزان رنگ آمیزی با شاپان، رنگ چوب مورد نظر پر رنگ تر و سیاه تر از حد نرمال میشود.

استفاده از قلم مو برای اجرای شاپان روی چوب

روش دوم برای اجرای شاپان روی کار چوبی مورد نظر استفاده از قلم مو میباشد. استفاده از این روش مزیت ها و عیب های خودش را دارد، از مزایای این روش میتوان به این اشاره کرد که این روش بهداشتی تر میباشد و ماده آستری با دست شما به طور مستقیم هیچ تماسی ندارد و از اینطرف به علت استفاده از قلم مو اولا حجم زیادی از مواد به یکباره بر روی سطح کوچکی از چوب ریخته میشود،

بنابراین کارتان سخت تر است و باید سریعا با پارچه اضافی ها مواد را پاک کنید و اینکه به خاطر موهای قلم ردی از خودش بر روی چوب باقی میگذارد که معمولا باعث میشود که رنگ چوب مورد نظر تیره تر و یا روشن تر از انتظارتان شود و یا حتی بدتر، اینکه باعث شود، کارتان به دو رنگ مجزا تقسیم شود، برای جلوگیری از این موارد حتما از پارچه استفاده کنید.

استفاده از پیستوله برای اجرای شاپان روی چوب

روش سوم برای اینکار استفاده از پیستوله میباشد، پیستوله همان طور که میدانید ابزاری برای رنگ کردن سطح های مختلف مواد است که دارای یک مخزن و یک لوله و سری مخصوص است، برخلاف روش های قبلی، این روش زیاد رایج نمیباشد، زیرا ابزاری حرفه ای است و به خاطر بزرگ بودن آن از قلم مو طبیعتا کنترل آن نیز سخت تر است و ممکن است، نتوانید با این ابزار کارتان را صاف و تمیز دربیاورید.

اگر میخواهید سطح کارتان یکدست و یکرنگ شود، باید پیستوله را به صورت یکنواخت و مساوی حرکت دهید، وگرنه با تکرار اشتباهی یا زیاد سطح کارتان تیره و پررنگ میشود و احتمال اینکه کارتان به صورت سایه های روشن و تیره دربیاید بالا میباشد.

همچنین استفاده از پیستوله کمی خطرناک است، چرا که نحوه کارکرد پیستوله به این صورت است که بنزین موجود در شاپان توسط پیستوله به پودرهای کوچکی درمیاید و با کوچکترین جرقه مانند وجود الکتریسیته ساکن در لباس یا افتادن وسیله فلزی روی زمین میتواند، خسارات جبران ناپذیری برای شما به وجود بیاورد. بنابراین توصیه ما اینست که در صورت عدم وجود تجربه لازم برای کار با این ابزار، از این روش برای شاپان کاری استفاده نکنید.

موارد استفاده از رنگ شاپان چیست

شاپان یک نوع آستری روغنی محافظ میباشد که میتوان از آن در صنعت و تکنیک های زیادی مثل:

تولیدات چوبی، پتینه کاری، سفال، سرامیک، پلی استر و غیره استفاده نمود.

آیا اجرای شاپان بر روی چوب به‌تنهایی کافی است؟

در واقع رنگ شاپان به عنوان آستری برای رنگ کردن چوب به کار میرود و هیچگاه به تنهایی به عنوان رنگ کار مورد نظر استفاده نمیشود، چرا که هم از نظر پاکیزگی و بهداشت و هم از نظر زیبنده بودن نمیتواند به طرح و رنگ آمیزی جلا و جلوه ی مورد نظر را عطا نماید، شاپان آستری است که همراه با مواد دیگری مثل: سیلر، کیلر، نیم پلی استر به سطح چوب مان زیبایی و دوام میبخشد.

مزایا و معایب استفاده از شاپان چیست؟

از معایب رنگ شاپان میتوان گفت که ماده اصلی آن از قیر تصفیه شده تشکیل شده است و بهترین حلال آن نیز خود بنزین میباشد که با ترکیب به دست آمده از این دو روی چوب یا مواد دیگری به کار گرفته میشود.

امروزه اولویت همه به استفاده از مواد طبیعی و محصول هایی است که جزء محصولات سبز هستند و ترکیب شیمیایی درون خودشان ندارند، در حالی که موادی که با رنگ شاپان ساخته میشوند از مخلوط دو مواد نفتی تشکیل شده و جزء وسیله هایی هستند که روزانه ممکن است از آنها استفاده کنیم و با آنها در تماس مستقیم باشیم که این برای هیچ کسی خوشایند نمیباشد که با اینگونه مواد سروکار داشته باشد.

به خاطر همین معضل روغن های گیاهی و برگرفته از مواد گیاهی جایگزین این ماده نفتی شده است. در دنیا استفاده از رنگ شاپان کاری ممنوع و منسوخ شده است، اما همین حالا نیز از این ماده خطرناک و سرطان آور در ایران استفاده میشود.

توصیه ما به شما اینست که حداقل به جای رنگ شاپان از ماده هایی مثل: سیلر، کیلر، نیم پلی استر را ترجیح دهید و حتی المقدور سعی کنید، لوازم چوبی را که کودکان با آن سروکار دارند، از جنس روغن های گیاهی باشد.

نکات ایمنی در مورد استفاده از شاپان:

• به علت اینکه حلال شاپان بنزین است و این به تنهایی باعث خطرناک شدن کار میباشد، توصیه میشود در هنگام استفاده از این مواد بسیار دقت بفرمایید.
• از پوشیدن لباسهایی که قابلیت ایجاد الکتریسته ساکن را دارند، پرهیز کنید، کوچکترین جرقه منجر به بدترین اتفاقات میشود.
• توصیه میشود برای اجرای شاپان، از دستمال یا قلم مو استفاده کنید و به سراغ پیستوله نروید.
• در هنگام کار با شاپان مطمئن شوید، حتما ماسک و دستکش مناسبی دارید و محض احتیاط حتما کپسول آتشنشانی نیز با خود داشته باشید.

در این جا مقاله ما به پایان رسید. امید است که به خوبی متوجه شده باشید که رنگ شاپان چیست.

برخی از سوالات متداول کاربران